A REVOLTA IRMANDIÑA

Revolta Irmandiña, Gran Guerra Hermandina, A Gran Guerra Irmandiña (en galego), foi unha revolta social que tivo lugar en Galicia entre 1467 e 1469, e foi posiblemente a maior revolta europea de todo o século XV. Comezou na primavera de 1467 en Galicia, nunha situación de conflito social (fame, epidemias e abusos por parte da nobreza galega) e político (guerra civil en Castela). A Santa Irmandade, "Santa Irmandade" xurdida e xustificada por tal situación, tornouse nunha revolta como reacción a un sentimento acumulado de agravio polos males e danos que o pobo recibía dos nobres das fortalezas.

Non se rexistraron "castigos exemplares" dos vencedores sobre os vasalos que se rebelaron. Talvez non foi "posible" polo carácter masivo do movemento contra as fortificacións e anti-señorial. Os portavoces posteriores dos vencedores, Vasco de Aponte e Felipe de la Gándara, tampouco dan fe de represalias. Talvez contribuí para a falta de represión o feito de que previamente os irmandiños tampouco se vingaran dos cabaleiros derrotados ó lograr a vitoria en 1467.

Talvez foi o sentido práctico, que transloce na célebre resposta do conde de Lemos a Pardo de Cela. Cando o mariscal o instaba a "encher os carballos de vasalos", o conde respondeulle que "non se ía manter de carballo”

Couselo Bouzas indica que a maior parte das testemuñas ó respecto do preito Tabera - Fonseca concéntranse na ansia reconstrutora do conde de Lemos, que obrigaba a serventías de dous ou tres días por semana, para o que debían levar carro e bois e satisfacer dous reais para.ós encargados da dirección das obras. O custo principal foi en serventías, prestacións persoais que a maioría dos señores impuxeron ós vasalos para a reconstrución das súas fortificacións. Setenta e tres fortificacións, menos da metade das que foron arrasadas, foron reconstruídas.